Velika Srbija

Autor: Ernest Deni

U predgovoru svog dela Velika Srbija, objavljenog 1915. godine u jeku Prvog svetskog rata, Ernest Deni, profesor moderne i savremene istorije na Sorboni, nabraja pet pitanja, pomalo lakonski konstatujući da na „ta različita pitanja jedino istorija nudi odgovor“.

„Koje su težnje i želje različitih naroda? Kako pomiriti suprotstavljene zahteve? U kojoj meri zahtevi ministarstava odgovaraju stvarnim potrebama država i iskrenim težnjama naroda? Na kojim osnovama i na kojim materijalnim, intelektualnim ili moralnim snagama se zasnivaju te težnje, koje su katkad više bučne nego ozbiljne? U kom stepenu su one osvojile dušu naroda?“

Uzimajući Srbiju za primer, zapitaćemo se kojim su istorijskim argumentima Deni i njegove kolege nameravali da utiču na javno mnjenje i francuske političare tokom Prvog svetskog rata, i u kojoj su meri ti argumenti zaista doprineli stvaranju države Južnih Slovena, koju je u Beogradu 1. decembra 1918. godine proglasio regent Aleksandar Karađorđević. To pretpostavlja da se prethodno zapitamo o njihovom okruženju, poznavanju terena i gledištu iz kog su se zanimali za balkansku istoriju pre izbijanja Velikog rata.