Priče o muškom

Autor: Miloš Crnjanski

Nastale u jeku ekspresionizma, ove priče donose karakteristične ekspresionističke teme, poput kritike porodičnih odnosa na relaciji muž-žena, revolt prema religiji, tj. crkvi, prizore iz javnih kuća, i uopšte tretiranje čulnog elementa i odnosa prema ženama. Za ranu fazu Cranjanskog još je jedna velika ekspresionistička tema posebno važna, a to je pobuna protiv rata.

Ivo Hergešić napominje da „sve ove novele raspravljaju zapravo odnos između spolova – svagdje su tu glavna lica tipični muškarci s muškim vrlinama i porocima“, kao i da se „problem muškog“ provlači kroz sva njegova (rana) dela. Ovaj problem muškog samim naslovom istaknut je u prvi plan, no čini se da sve priče o muškom jesu priče o muškom koje implicira postojanje ženskog, te tako nema muškog bez ženskog, kao što nema ženskog koje u ovim pričama nije na određen način povezano sa muškim.

Iz predgovora Jelene Panić-Maraš