ESEJI, EUREKA, POLITIJE

Autor: Edgar Alan Po

Ova trodelna knjiga počinje Esejima koje je Edgar Alan Po (1809–1849) pisao za raznovrsne časopise u Baltimoru, Filadelfiji, Njujorku i u drugim američkim gradovima. Među dvanaest eseja, od kojih su neki prvi put prevedeni na srpski jezik, nalazi se i „Filozofija kompozicije”, u kojoj je Po opisao nastanak „Gavrana”, jedne od najboljih pesama svetske književnosti.

Središnji deo knjige zauzima tajanstvena Eureka, na zvana još i kao „Poema u prozi”, nastala pred kraj piščevog života. Ova rasprava je vrhunac Poovih misli o prirodnim naukama koje su se povremeno javljale u njegovim ranijim radovima. Ona je sveobuhvatna kosmogonija koja se može nazvati i teorijom Velikog praska, koju je on, pre svih, izložio daleke 1848. godine.

U knjigu je uvršten i jedini dramski tekst u kome se pisac oprobao, a koji je ostao nedovršen. Politije je naišao na izrazito nepovoljne kritike, najvećim delom zbog piščevog nedovoljnog poznavanja renesansne Italije u koju je radnja smeštena, kao i zbog melodramatičnog zapleta ispričanog arhaičnim, i na momente podsmešljivim, stilom u kome se izgubila sama tragika odabrane teme. Najveća vrednost ove drame je njen pisac – Edgar Alan Po.