Komplet: KNJIGA I PISAC U VIZANTIJI / VIZANTIJSKA KULTURA

KNJIGA I PISAC U VIZANTIJI je u celosti posvećena kulturi Vizantinaca, njenim počecima, a na prvom mestu njenom najznačajnijem elementu - knjizi. Bila je to, po Každanovom mišljenju, jedna „knjiška” kultura, kultura koja je u svoj epicentar postavila knjigu kao svojevrstan kulturološki fenomen, koja je bila proizvod jedne duge tradicije, čiji su počeci sezali sve do V veka pre nove ere. Razumeti jednu takvu kulturu nemoguće je bez otvaranja jedne vizantijske knjige. Každan je otvorio Istoriju Nikite Honijata, i njegov burni, bogati ali i teskobni svet setnih sećanja i bolnog jauka zbog pada carujućeg grada u ruke krstaša.

VIZANTIJSKA KULTURA koju Aleksandar Každan predstavlja u ovoj knjizi shvaćena je u najširem značenju. Od prirodne okoline koja je okruživala Vizantinca, preko slike odnosa u vizantijskom društvu i shvatanja vlasti, do osobenog pogleda na svet u koji je hrišćanstvo nerazdeljivo utkano ne pretvarajući nikako vizantijsku državu u teokratiju, a Vizantince u jednostrane i plitke bogomoljce.
Višestranost Vizantinca posebno pismenih i učenih ljudi koji su sebe smatrali Rimljanima, najbolje ilustruju dva završna poglavlja, posvećena vizantijskom umetničkom idealu, u razumevanju čijih se tananih detalja krije i suština vizantijske civilizacije i njene složene višeslojnosti, i odnosu Vizantinca prema novom i prema starom.