Miodrag Protić Nojeva barka

Autor - osoba Protić, Miodrag B., 1922-2014 = Protić, Miodrag B., 1922-2014Naslov Nojeva barka : pogled s kraja veka (1900-1965) / Milorad B. ProtićVrsta građe knjigaJezik srpskiGodina 1992Izdavanje i proizvodnja Beograd : Srpska književna zadruga, 1992 (Beograd : Vojna štamparija)Fizički opis 592 str. ; 20 cmZbirka Srpska književna zadruga ; ǂkolo ǂ85, ǂknj. ǂ566Napomene `Štampano o stogodišnjici Srpske književne zadruge`--> nasl. str.Tiraž 2.000Beleška o piscu: str. [591-592].Miodrag B. Protić (Vrnjačka Banja, 10. maj 1922 – Beograd, 20. decembar 2014) bio je srpski slikar, likovni kritičar, teoretičar i istoričar umetnosti i akademik.Osnovnu školu završio je u Vrnjačkoj Banji, a gimnaziju u Kraljevu. Diplomirao je na Pravnom fakultetu u Beogradu 1950.[2] Učio je slikarstvo u Slikarskoj školi Mladena Josića 1943–1944. godine kod Jovana Bijelića i Zore Petrović. Dalje obrazovanje sticao je u Parizu 1953–1954, Italiji (u više navrata) i SAD 1963.Od 1950. do 1959. godine radi u Ministarstvu prosvete, nauke i kulture kada inicira osnivanje Moderne galerije. Otkupljuje umetničke radove sa izložbi i ateljea umetnika. Postavljen je za upravnika Moderne galerije 1959. Muzej savremene umetnosti u Beogradu otvara 1965. godine i na njegovom čelu je do penzionisanja 1980.Izlaže od 1946. godine na brojnim kolektivnim izložbama u zemlji i inostranstvu. Prvi put je samostalno izlagao 1956. Član je ULUS-a od 1948. Bio je član grupe „Samostalni“ (1951–1955) i „Decembarske grupe“ (1955–1960).Napisao je veliki broj knjiga, studija, eseja i kritika o srpskoj i jugoslovenskoj likovnoj umetnosti koje objavljuje od 1952. godine. Redovni kritičar „NIN“-a je između 1952. i 1958. Sarađivao u brojnim dnevnim listovima i časopisima: „Glas“, „Rad“, „Politika“, „Borba“, „Danas“, „Delo“, „Savremenik“, „Književnost“, „Letopis Matice srpske“, „Književne novine“, „Umetnost“ i dr.Bio je član Jugoslavenske akademije znanosti i umjetnosti u Zagrebu od 1966. do 1991. godine.Oktobra 2022. u Protićevu čast u okviru MSU organizovana je izložba Gospodstvo uma: Miodrag B. Protić, život posvećen umetnosti.StvaralaštvoSlikarstvoMiodrag B. Protić je uz veliko angažovanje na osnivanju Moderne galerije i pisanju likovnih kritika u kojima je svakodnevno pratio tekući umetnički život ranih pedesetih godina, najviše bio posvećen svojoj osnovnoj delatnosti - slikarstvu. Pripadao je onaj generacija koja je prva posle raskida sa dogmatskom estetikom socijalističkog realizma povela našu umetnost prema slobodnom izrazu i osavremenjivanju njenog jezika koje će je dovesti u red aktuelnih estetičkih tokova tog vremena. Protić, veoma obrazovan i informisan bio je na samom vrhu srpskih i jugoslovenskih umetnika koji je kao istaknuti akter vlastitim slikarstvom snažno usmeravao prema modernizmu ovaj pokret naše umetničke obnove posle Drugog svetskog rata. Smatrao je da nova umetnost poseduje sopstvenu tradiciju i autonomiju za koju se u novim uslovima treba izboriti samom slikarskom praksom. Već ranim delima je obezbeđivao legitimnost apstraktnoj umetnosti do čijeg je čistog izraza došao u nekoliko etapa. Tri su slikarska elementa kojima je Protić izgradio svoj slikarski stil - linija, boja i predmet. Tokom šeste decenije njegove slike su ukazale na taj istrajni put redukcije plastične forme od realizma predmetnih elemenata do oblika koji je poprimio elemente znaka i simbola tokom šezdesetih godina. Pročišćavanje njegove slike do čiste apstraktne paradigme bilo privedeno konačnom izrazu tokom sedme decenije kada je u nekoliko značajnih ciklusa zaokružio opus dovodeći ga do najreprezentativnijih primera srpske i jugoslovenske umetnosti druge polovine 20. veka.KritikaPreporod srpske likovne umetnosti posle 1950. godine pratila je, a katkada i predvodila, i likovna kritika. Budući da je bio svestan značaja ove discipline u našem umetničkom životu, a posebno u vremenu obnove, Miodrag B. Protić je veliki doprinos dao neumorno pišući o tekućim likovnim zbivanjima, najviše tokom šeste decenije. Njegovo čisto kritičarsko angažovanje bilo je značajno smanjeno krajem te decenije kada je bio imenovan za upravnika Moderne galerije smatrajući da sa te pozicije ima manje prava da neposredno arbitrira kritičkim ocenama o pojavama i ličnostima na aktuelnoj sceni, Protić se okreće pisanju većih eseja i studija koje su na sintetički način objedinjavale stilske i estetičke periode nastanka i razvoja ponajpre, srpskog modernizma dvadesetog veka. U tom pogledu posebno su bile značajne izložbe i ciklusa „Jugoslovenska umetnost HH veka“ koji je inicirao u Muzeju savremen umetnosti a u kojem je sa timom najistaknutijih stručnjaka dao jasnu sliku njenog razvoja i dostignuća. Nesumnjivo je da je Protić veoma mnogo doprineo novom unapređivanju likovne kritike kao aktivne discipline tumačenja dela umetnosti i njenih protagonista posle godina bučne ideološke propagande neposredno posle drugog rata. Time je on načinio svojevrsni priključak sa najznačajnijim umetničkim kritičarima između dva svetska rata i načinio jasan kontinuitet i sa tom značajnom tradicijom u novijem srpskom stvaralaštvu.Odlikovanja1967. Srebrna medalja za zasluge Čehoslovačke Socijalističke Republike1977. Orden „komandera“ Kraljevine Danske1981. Orden zasluga za narod sa zlatnom zvezdom SFRJ1983. Orden oficira reda umetnosti i književnosti Francuske RepublikeSamostalne izložbe1956. Umetnički paviljon, Beograd1957. Beogradsko dramsko pozorište, Beograd1958. — 1959. Tribina mladih, Novi Sad1959. Muzej primenjene umetnosti, Beograd1960. Mala galerija, Ljubljana1961. Narodni muzej, Požarevac1962. Galerija umjetnina, Split1963. Salon Moderne galerije, Beograd1966 Galerie d`Athenes, Hilton, Atina1967. Umetnička galerija, Niš1968. Mala galerija, Novi Sad1969. Salon Muzeja savremene umetnosti, Beograd1969–1970. Gradska galerija suvremene umjetnosti, Zagreb1970. Mala galerija, Ljubljana1971. Umetnička galerija Kulturno-propagandnog centra, Sombor1973. Galerija kulturnog centra, Beograd1974. Izložbeni paviljon „Knjaz Miloš“, Aranđelovac1976. Galerija Firum, Zagreb, Galerija kulturnog centra, Beograd1978. Salon Likovne jedeni, Sombor1979. Galerija Spektar, Zagreb, Umetnostna galerija, Maribor1982. Mala galerija, Zrenjanin, Muzej savremene umetnosti, retrospektiva, Beograd, Salon Likovne jeseni, Sombor1982. — 1983. Likovno razstavišče „Rihard Jakopič“, Ljubljana1983. Narodni muzej, Kraljevo, Zamak kulture, Vrnjačka Banja1984. Umjetnički paviljon Collegium artisticum, retrospektiva, Sarajevo, Umjetnička galerija, Zenica, Izložbeni salon Doma kulture, Banja Luka1986. Galerija Sebastian, Beograd, Galerija Sebastian, Varaždin1988. Galerija 73, Beograd, Jugoslovenski kulturni centar, Pariz1989. Umjetnička galerija, Budva, Umetnička galerija Stil, Varšava1993. Galerija „Dvorac kralja Nikole I“, Nikšić1994. Muzej savremene umetnosti, Legat Miodraga B. Protića, Beograd1995. Galerija Narodnog muzeja, Kraljevo, Savremena galerija, Zrenjanin1997. Galerija Zepter, Beograd2002. Umetnički muzej, Kraljevo, Narodni muzej, Beograd2009. Galerija RTS, BeogradBibliografija (izbor)1951 Petar Lubarda, Povodom izložbe mladih umetnika Srbije, Književne novine, 10. novembar, Beograd1952 Dejan Medaković, Izložba Samostalnih, NIN, 6. juli, Beograd1956 Borislav Mihajlović, Izložba slika M. B. Protića, NIN, 8. april, Beograd1956 Pavle Vasić, Slikarstvo Miodraga Protića, Politika, 10. april, Beograd1956 Lazar Trifunović, Miodrag Protić, Vidici, april-maj, Beograd1957 Lazar Trifunović, Savremenici Miodraga B. Protića, NIN, 17. mart, Beograd1959 Lazar Trifunović, Od racionalnog ka poetičnom, NIN, 5. juli, Beograd1963 Peđa Milosavljević, pred. kat., Salon Moderne galerije, Beograd1963 Dragoslav Đorđević, Miodrag B. Protić, Borba, 4. april, Beograd1964 Živojin Turinski, Likovne kritike i eseji, Politika, 5. juli, Beograd1965 Aleksa Čelebonović, Savremeno slikarstvo u Jugoslaviji, Jugoslavija, Beograd1967 Zoran Pavlović, Slikarstvo Miodraga B. Protića, Umetnost, april-jun, Beograd1967 Lazar Trifunović, Srpska likovna kritika, Srpska književna zadruga, Beograd1968 Ješa Denegri, Oblici nefiguracije u suvremenom slikasrtvu u Srbiji, Život umjetnosti, Zagreb1969 Aleksa Čelebonović, pred. kat., Salon Muzeja savremene umetnosti, Beograd1971. — 1972 Lazar Trifunović, Apstraktno slikarstvo u Srbiji, pred. kat., Galerija Kulturnog centra, Beograd1973 Pavle Vasić, Umetnički život, Umetnička akademija, Beograd1973 Lazar Trifunović, Srpsko slikarstvo 1900-1950, Nolit, Beograd1973 Đorđe Kadijević, Izazov duhu, NIN, 4. novembar, Beograd1976 Peđa Milosavljević, Oblik i dah oblika, Politika, 4. decembar, Beograd1976 Zoran Markuš, Tragom doslednosti, Borba, 14. decembar, Beograd1979 Marija Pušić, Modrag B. Protić, Umetnost, januar-februar, Beograd1980 Slobodan Ristić, Vreme bez iluzija, Politika, 30. avgust, Beograd1981 Marko Ristić, Svedočanstva pod zvezdama, Nolit, Beograd1982 Marija Pušić, pred. kat. retrospektivne izložbe, Muzej savremene umetnosti, Beograd1982 Zoran Markuš, Put dug četiri decenije, Borba, 16. oktobar, Beograd1983 Dragoš Kalajić, Tri osporavana lica Miodraga Protića, Start, 29. januar, Zagreb1984 Sveta Lukić, Preko granica. Deset portreta modernih stvaralaca, Svjetlost, Sarajevo, BIGZ, Beograd1986 Sveta Lukić, pred. kat., Galerija Sebastian, Beograd1986 Jovan Despotović, Ka čistom geometrijskom duhu, Jedinstvo, 22. novembar, Priština1993 Ješa Denegri, Pedesete: teme srpske umetnosti 1950-1960, Svetovi, Novi Sad1994 Dragana Vranić, Legat Miodraga B. Protića, pred. kat., Muzej savremene umetnosti, Beograd1995 Kosta Bogdanović, Jedna moguća relacija, Projeka(r)t, avgust, Novi Sad1995 Ješa Denegri, Šezdesete: teme srpske umetnosti 1960-1970, Svetovi, Novi Sad1996 Predrag J. Marković, Beograd između Istoka i Zapada 1948-1965, Beograd1997 Nikša Stipčević, Otvoren i zatvoren život, Letopis Matice srpske, novembar, Novi Sad2002 Jerko Denegri, Radmila Matić-Panić, Miodrag B. Protić, monografija, Clio, Beograd2005 Dobrica Ćosić, Prijatelji, Politika, Narodna knjiga, Beograd2010 Lidija Merenik, Umetnost i vlast. Srpsko slikarstvo 1945-1968, Vujičić Kolekcija, Univerzitet umetnosti, Filozofski fakultet, Beograd9/5