Andre Moroa Podneblja

Andre Moroa PodnebljaTvrdi povezAndre Moroa rođen je 26. jula 1885. godine kao Emil Salomon Vilhelm Hercog u Elbefu, Normandija. Visoko obrazovanje stekao je u Pjer Kornej liceju u Ruanu. Bio je pripadnik porodice Žaval, od oca Ernesta Hercoga, proizvođača tekstila jevrejskog porekla, i majke Alise Levi Ruef. Njegova porodica izbegla je u Alzas nakon Francusko–pruskog rata (1870–1871), našavši utočište u Elbefu, gde su posedovali tkačnicu.Tokom Prvog svetskog rata služio je kao prevodilac u francuskoj vojsci, a kasnije kao oficir za vezu sa britanskom vojskom. Njegov prvi roman “Tišine pukovnika Brambla” (1918), postigao je veliki uspeh u Francuskoj, da bi ubrzo bio preveden na brojne jezike. Naročitu popularnost Moroa je stekao u Velikoj Britaniji jer su mnogi likovi njegovih romana poticali odatle – Dizraeli, Bajron, Šeli… Moroa je 1938. godine primljen u prestižno članstvo Francuske akademije. Na početku Drugog svetskog rata ponovo je služio kao oficir za vezu sa britanskom vojskom, da bi nakon kapitulacije Francuske otišao u Kanadu. U nastavku rata pridružio se frontu “Slobodna Francuska” koji je predvodio Šarl de Gol. Tada je i uzeo pseudonim Andre Moroa, koji će od 1947. godine postati njegovo zvanično ime i prezime. Umro je 1967. godine u Neji na Seni, nakon duge i plodne karijere pisca romana, istorijskih biografija, knjiga za decu i naučnofantastičnih priča.Istoričari književnosti kažu da među svojim savremenicima Andre Moroa nije zauzimao najviše mesto, ali ni najniže, već da je njegova pozicija “časna među uglednim piscima svog vremena”. Oprobao se u više književnih vrsta, ali je ustvari negovao samo jedan književni rod – istoriju,i to psihološku istoriju, bilo da se radilo o izmišljenim likovima (roman i pripovetka) ili stvarnim ličnostima (romansirana biografija, eseji, istorija). U prikaz tih ličnosti on je unosio celo svoje emocionalno i intelektualno biće. Otuda su njegovi romani i pripovetke postali studije, u prvom redu psihološke, a manje društvene, a njegove su biografije i eseji, pa i njegove istorijske studije žive kao da su pisane rukom romanopisca.Ovakve osobine – osobine naučnika čija je podloga književna – najbolje rezultate daju u onim delima gde nauka traži da bude potpomognuta osećanjima i gde književnost traži da joj pomogne nauka. Zato je Andre Moroa i ostao upamćen kao pisac romansiranih biografija, pre nego kaoknjiževnik. Romani su mu bili više studiozni, dok je u biografijama bioromanopisački i pripovedački raspoložen.5/24